RENESANS: 1.piękno sztuki antyku,postacie w
akcie, nawet postacie biblijne (np.
Massacio – "Wygnanie z raju"). Również tematyka
mitologiczna stała sie bardzo popularna (np. "Szkoła Ateńska"
Rafaela;malarstwo portretowe i powstał prototyp pejzażu (np "
Giorgione
Burza
);
wynalazek zbieżnej perspektywy geometrycznej.
Koncert wiejski 1508,
,Wenus odpoczywająca ok. 1508-1510
,Pokłon pasterzy ok. 1505-1510
Burza ok. 1500 ,
Tronująca Maria z Dzieciątkiem i świętymi
Franciszkiem i św. Liberiuszem 1504/1505
Giovanni
Bellini:
Opłakiwanie (
Chrystus na Górze Oliwnej
Doża Leonardo Loredan
Leonardo
da Vinci:
Mona Lisa
Ostatnia Wieczerza
Madonna ze Skał
Dama z gronostajem
Św. Anna Samotrzecia
Madonna Benefis
MICHAL
ANIOL
Święta Rodzina 1503
rzeźby: Walka
centaurów z Lapitami (1490-1492)
Madonna na schodach (1490-1492)
Piet? watykańska (1498-1500)
Bachus (1497-1501)
Madonna z Brugii (po 1501)
Dawid (1501-1504)
Mojżesz (1513-1516)
Sandro
Boticelli:
Narodziny Wenus,
Wiosna (
Wenus i Mars.
Freski: Młodość Mojżesza,
Kuszenie Chrystusa.
Rafael
Santi:
Zaślubiny Marii z Józefem (Lo
Sposalizio), 1504,
Trzy Gracje, 1504-1505
Ołtarz Colonny, 1501
Madonna Connestabile, 1502,
Święta Rodzina Caniianich,
1506-1508,
Madonna z Dzieciątkiem i św. Janem, 1507
Złożenie do grobu, 1507
Madonna Sykstyńska, 1512
Madonna della sedia, 1514.
Tycjan:
Miłość niebiańska i miłość ziemska
Flora,
Bachanalia
,Bachus i Ariadna,
Danae
, Wenus z Turbino
Hieronim
Bosh:
Ogród ziemskich rozkoszy,
Leczenie głupoty,
Peter
Bruegel
Upadek Ikara (ok. 1558)
Przysłowia (1559)
Zabawy dziecięce (1560)
Wieża Babel (1563)
Rzeź niewiniątek (1565)
Wesele chłopskie (1568)
Ślepcy (1568)
A.Durer:
Zając
, Adam i Ewa
, Autoportret,
Adoracja trójcy świętej,
Wniebowzięcie NMP,
MANIERYZM:
manifestuje się w celowym naginaniu reguł anatomii i praw
fizyki, płynności linii, zwiewność postaci, ich wydłużone sylwetki i bogatą
kompozycję obrazu:
Jacop
Pontorm:
Józef w Egipcie,
Wjazd Józefa do Egiptu,
Gentile da Fabriano
Pokłon 3króli,
Agnolo
Bronzio
:Zwycięstwo czasu nad miłością,
Tintoretto:
Zuzanna i starcy,
El
Greco:
Wniebowzięcie NMP (1577)
Obnażenie z szat (1579)
Pogrzeb hrabiego Orgaza
(1586)
Widok Toledo (1597-1599)
Laokoon (1610)
Zwiastowanie (1605-1612)
Zesłanie Ducha Świętego
Parmigianino
Madonna z długą szyją, 1534-40, Ekstaza św.
Franciszka
BAROK: W
malarstwie religijnym przeważała tematyka mistyczno-symboliczna, natomiast
malarstwo świeckie opisywało przede wszystkim sceny mitologiczne i alegoryczne;
rozwinął się portret; bujny rozkwit przeżył też pejzaż i martwa natura.
Włoskie
malarstwo barokowe reprezentowane było głównie przez następujące szkoły:
bolońską eklektyczna (Annibale Carracci, Lodovico Carracci, Guido Reni, Domenichino, Francesco Albani i Guercino) i neapolitańską z Riberą,
Salvatorem Rosą i Lucą
Giordano;
Caravaggio
Wieczerza w Emmaus 1596-98,
Ukrzyżowanie św. Piotra 1601,
Madonna z pielgrzymami 1603-06
Śmierć Marii 1605-1606)
.był przedstawicielem kierunku naturalistycznego. W Hiszpanii
najważniejszymi malarzami byli w tym czasie
Velazquez
Chrystus w domu Marty i Marii,
Las Meninas,
Wenus ze zwierciadłem
, Villa Medici
),
we Francji Nicolas Poussin,
Pierre Mignard, Charles Le Brun,
Hyacinthe Rigaud, Gaspard Dughet i Claude Lorrain. W północnej Europie najsławniejsze wówczas nazwiska
to
Rubens
Podniesienie krzyża (1610-1611)
i Zdjęcie z krzyża (1611-1614)
, obrazy religijne
Sąd Ostateczny (ok. 1615-1616)
i Pokłon Trzech Króli (1624)
, Bitwa Amazonek (ok. 1615)
, Pijany Sylen (1618)
, Porwanie córek Leukipa
(1620)
, Święto Wenus (ok. 1630-1631),
Van
Dyck
(Samson i Dalila” (1619 –
1620r.),
Św.Hieronim,
Autoportret ze słonecznikiem),
Rembrandt
(„Powrót syna marnotrawnego
,Lekcja anatomii dr.Tulpa)
ROKOKO::Odznacza się lekkością i dekoracyjnością form,
swobodną kompozycją, asymetrią i płynnością linii oraz motywami egzotycznymi , Tematy malarskie: sceny parkowe sielanka
arystokratyczna (f?tes galantes) przedstawianie wytwornych kobiet sceny
erotyczne,sceny mitologiczne (przedstawienia np. nimf, Danae):
KLASYCYZM:
motywy antyczne. Surowe wnętrza, ścisła perspektywa, a
postaciami byli często wodzowie i bohaterowie państwowi i mitologiczni. W epoce
klasycyzmu unikano swobodnego światłocienia i rozmycia na rzecz wyraźnego
kontrastu barwnego
Jacques-Louis David:
Przysięga Horacjuszy,
Porwanie Sabinek,
Śmierć Marata czy
St. Kostki Potockiego
Portret konny.)
ROMANTYZM:
zamaszystych pociągnięciach pędzla, burzliwej i dramatycznej tematyce
oraz zaakcentowaniu osobowości artysty. Często powstawały wielkie ekspresyjne
płótna dotyczące aktualnych wydarzeń politycznych (Eug?ne Delacroix: ) oraz udynamicznione pejzaże (jak u
Turnera:
Zachód słońca,
Deszcz para i szybkość,
Upadek Kartaginy oraz
Burza śnieżna).
Właśnie w
romantyzmie tkwi zalążek przyszłego ekspresjonizmu, Barbizończycy, "Szkoła
z Barbizon" - grupa francuskich malarzy w latach 1830 - 1860, którzy
"wyjechali na wieś" w poszukiwaniu tematów malarskich - głównie do
pejzaży. T.Rousseau,
PRERAFAELICI: Dzieła
prerafaelitów cechuje unikanie stereotypowego przedstawiania postaci.
Kompozycja jest zwykle mieszanką archaizmu i naturalizmu. Źródłami inspiracji
dla artystów była często Biblia, dzieła poetów takich jak John Keats czy Alfred Tennyson,
dramaty Szekspira, a także przyroda, przedstawiana w najdrobniejszych detalach,
William Holman Hunt Nasze angielskie
wybrzeża (albo zbłąkane owce) z 1852
Kozioł
ofiarny, Światłość świata
John Everett Millais, Ofelia, Dante Gabriel Rossetti,
Beata Beatrix,
REALIZM: odejście
od romantycznej inspiracji wyobraźnią, rezygnacja z akademickiego
idealizowania tematu malarskiego. Zamiast tego proponowali: przedstawianie
niezakłamanej rzeczywistości dostępnej przeciętnemu człowiekowi (żadnych
boginek i aniołów!),
zaakcentowanie życia zwykłych ludzi, ich problemów, pracy i trosk
(niektórzy malarze byli bliscy programowi socjalistów), uproszczenie kompozycji
płótna, rezygnację z ozdobników, przesadnie żywych kolorów i promiennego
oświetlenia.
Gustave Courbet
Kamieniarze 1849,
Pogrzeb w Ornans, 1849,
Kobiety przesiewające zboże, 1855,
Józef
Chełmoński:
Krzyż w zadymce, 1907
Babie lato,
1875,
Autoportret 1902,
Olek Gierymski:
Żydówka z cytrynami, 1881
W altanie 1882
Trumna chłopska 1894-95
Droga w Bronowicach, ok.
1895
Ulica nocą, ok. 1890
IMPRESJONIZM: dążenie
do oddania zmysłowych, subiektywnych wrażeń (impresji) artysty. Nazwa kierunku
została ironicznie nadana przez krytyka sztuki Louisa Leroya
i pochodzi od tytułu obrazu Claude'a Moneta
"Impresja, wschód słońca",
Edouard Manet
- nazwany
"ojcem" impresjonistów, nigdy nie stosował metody dywizjonistycznej i
nie brał udziału w wystawach impresjonistów.
Śniadanie na trawie,
Olimpia ,
Claude
Monet
- od jego obrazu Impresja - wschód słońca pochodzi
nazwa "impresjonizm"
Nenufary
Katedra w
August Renoir
Huśtawka,
Śniadanie wioślarzy.
Edgar Degas
- przedstawienia baletnic, w których eksponował ruch i jego możliwości
ekspresyjne. Klasa tańca, Absynt (sytuacje z barów).
Camille Pissarro - malował głównie
pejzaże, w których widać niezwykła wrażliwość artysty na kolor i światło.
Jesienny sad
.
Polscy:
Władysław Podkowiński Józef Pankiewicz Olga Boznańska
NEOIMPRESJONIZM: Pisarro, Signac, Cross
POSTIMPRESJONIZM: Cezanne, Lautrec
SYMBOLIZM:
u symbolistów są odwołania do postaci biblijnych, religijne napomnienia,
złożone obrazy-zagadki i wyraźne podkreślanie intelektualnego charakteru
sztuki:
Jacek
Malczewski:
Śmierć Ellenai (1883)i
ponownie 1907 r.
Wigilia na Syberii (1892)
Melancholia (1890-1894)
Błędne koło (1895-1897)
Hamlet polski. Portret Aleksandra Wielopolskiego,
1903,
EKSPRESJONIZM: akcentujący osobowość
artysty i wyrazisty sposób przelania jej na płótno. Charakterystyczne dla tego
kierunku są żywe, zniekształcone formy, liczne przedstawienia śmierci i
cierpienia oraz samotności twórcy.
Vincent
van Gogh:
Jedzący kartofle,
Słoneczniki,
Irysy,
Taras kawiarni w nocy 1888,
Edward
Munch:
Krzyk,
Wampir,
Pocałunek
Madonna,
Paul
Gauguin:
Żółty Chrystus
Walka Jakuba z aniołem,
Jednym z
ważniejszych odłamów ekspresjonizmu jest
FOWIZM który rezygnuje z problemów metafizycznych,
ale pozostaje przy ekspresyjnej barwie obrazu
H.
Matisse:
Deser,
SECESJA: płynne,
faliste linie, ornamentacja abstrakcyjna bądź roślinna, która inspirowana byłą
często wpływami sztuki japońskiej, swobodne układy kompozycyjne, asymetria,
płaszczyznowość i linearyzm oraz subtelna pastelowa kolorystyka,
KUBIZM: obiekt
malarski zostaje rozbity na szereg osobnych płaszczyzn, oglądanych w różnym
oświetleniu, które następnie są przedstawiane obok siebie na płótnie,
Pablo
Picasso (1907)
Panny z Awinionu
George
Braque (1913),
Kompozycja z asem treflowym
FUTURYZM:
gwałtowność, agresywność, kult przemocy, wojny: „chcemy sławić wojnę, jedyną
higienę świata”. Futuryzm cechował aktywizm, rozpęd działania. Celem było
przezwyciężenie bierności dotychczasowej literatury. Chcieli chwalić przygodę,
odwagę, bunt, Tematem były wszelkie formy ruchu zarówno konkretnego jak i
abstrakcyjnego. Futuryści dążyli do przekazywania towarzyszącego mu dynamizmu i
szybkości, a w końcu oddania czystej kinetyczności. Malarstwo futurystyczne
pragnęło dać syntezę wszystkich momentów i zmian, jakie następują w określonym
czasie i przestrzeni. U futurystów po raz pierwszy pojawiła się próba oddania w
malarstwie czwartego wymiaru- czasu. W rezultacie kolejne fazy ruchu
stadionowego obiektu występowały w obrazach równocześnie, tak jak nałożone na
siebie kolejne kadry filmu.
SURREALIZM: były to
wizje groteskowe, z pogranicza jawy, snu, fantazji, halucynacji, a odsunięcie
od racjonalizmu,
Salvador
Dali:
Trwałość pamięci,
Marcel
Duchamp:
Fontanna
Akt schodzący po schodach.